Şu ana kadar anlattıklarımız karışık, yorucu ve biraz fazla matematiksel geldiyse Woolsey Kanunu tam size göre. Modern tavlanın duayen isimlerinden Kit Woolsey’in 24 yıl önce geliştirdiği ve oldukça işe yarayan bir kuraldan söz edeceğiz.
Woolsey Kanunu küpün ne zaman ve hangi koşulda kabul edileceği ile ilgili değil, küpün ne zaman katlanması gerektiği ile ilgilidir. Buna göre bir pozisyona ilişkin küp kararında karşınıza üç farklı yanıt çıkar:
• Evet, kesinlikle eminim bu katla/kabul
• Kesinlikle eminim bu bir pas.
• %100 emin değilim.
Bir pozisyonun “kabul” ya da “pas” olduğuna karar veremiyorsanız küpü katlayın diyor Woolsey. Bir cümle ile “ Emin değilseniz katlayın” şeklinde özetlenebilir. Woolsey bu kuralı olası durumları gözden geçirmek suretiyle şöyle açıklıyor:
• Belki gerçekten pas. Böyle bir durumda küpü çevirmemek zaten büyük hata olurdu. Hemen belirtelim limitsiz oyunda Jacoby kuralı gereği küp katlanmadan yapılan marslar dikkate alınmıyor. Bu yüzden limitsiz oyunlarda mars kazanma olasılığınız çok büyük olsa dahi küpü zaten çevirmek zorundasınız.
• Belki gerçekten katla/kabul ve rakibiniz pas geçecek. Dünyadaki en iyi oyuncular bile bu blöfü yiyebiliyor.
• Belki katlama kararı doğru ve rakibiniz doğru bir kararla kabul edecek. Bu durum pozisyonunuzun güçlü olduğunun ve yeterli piyasa kaybettiricilere sahip olduğunuzun bir göstergesidir. Böyle bir durumda zaten katlamış olmak gerekiyor.
• En kötü senaryo ise pozisyonun katlayacak kadar güçlü olmamasına rağmen rakibin doğru bir kararla kabul etmesi. Peki, ne olur? Netice olarak katlayacak kadar güçlü avantajınız olmasa da belli bir avantaja sahipsiniz ve az da olsa mevcut avantajınızı ikiye katlıyorsunuz. Kötü dediğimiz şey de bu!
Bu kuralı uygularken dikkatli olun! Woolsey, bir pozisyonun “kabul” ya da “pas” olduğu konusunda kafanız net değilse katlayın diyor. Yani asıl olan sizin düşünceniz, rakibin ne düşündüğü değil. “Şimdi bu küpü gönderirsem Mehmet kesin alır ya da almaz” meselesi değil. Sizin pozisyon hakkındaki kişisel kanaatiniz ön planda olacak.
Diğer bir husus ise; kabul olduğunu bildiğiniz ama yine de katlamamız gereken pozisyonlar. Öyle pozisyonlar var ki katla/kabul olduğundan şüphe duymadığımız halde yüksek oynaklık nedeniyle katlamamız gerekiyor. Woolsey söz konusu kuralı bu tarz kesin katla/kabul olan bilindik pozisyonlar için getirmiyor. Bu kural tam olarak “Bu pozisyon kabul mü pas mı acaba?” dediğiniz durumlar için geçerli.
Örnek 15:
Beyaz 159 pip.
Siyah 147 pip.
Sıra Siyah’ta. Küp kararı nedir?
XGID=aB-B-aC-A—dE—d-e—-B-:0:0:1:00:0:0:0:0:10
Beyaz 5-4 ile 24/20 13/8 şeklinde klasik bir açılış yaptı, akabinde Siyah 5-5 ile hücum başlattı ve Beyaz gele attı… Siyah açısından 44, 11, 31, 33, 66, 22, 53, 62, 63 gibi çok iyi atışlar var. Daha doğrusu Siyah toplam 36 atışın 25’inde ikinci kırığı bara koyacak ve kalan 11 atışta kıramasa bile avantajını sürdürecek. Yüksek oynaklık, çok sayıda piyasa kaybettirici atış dizisi küpü çevirmeyi zorunlu kılıyor.
Beyaz içinse oyun henüz çok taze ve ikinci pulu kırılsa dahi büyük ihtimalle açık vuruş yapmış olan rakibinin henüz üç kapılı evine yerleşmesi çok zor olmayacak gibi görünüyor. Buradan canlı çıkarsa hem rakibinin hücuma bağlanarak kısırlaşmasının hem de küpü elinde tutmanın avantajını sonuna kadar kullanacak. Uzatmayalım bu klasiklere girmiş bir referans pozisyonu ve her oyuncu bunun katla/kabul olduğunu bilmek zorunda. Özetle Woolsey söz konusu kanunda bu tarz iyi bilinen pozisyonlardan söz etmiyor.
Örnek 16
Woosey, marsa gitmeniz gereken durumlarda da aynı soruları sorun diyor. Eğer pozisyonun %100 pas olduğundan eminseniz ve mars etme ihtimali görüyorsanız marsa gidin diyor. Ama kafanızda en ufak bir şüphe varsa da hemen katlayın diye ilave ediyor. Nedenler büyük ölçüde aynı:
• Belki pozisyon gerçekte “kabul”. Bu durumda sizin mars için oynamanız oldukça gereksiz.
• Belki gerçekten pas ve rakibiniz kabul edecek. Bunun faydasını anlatmaya da gerek yok.
• Belki katlama ve pas kararları doğru bir şekilde verildi. Sorun yok!
• Belki mars için oynamanız gerekiyordu ve siz katladınız, rakibiniz de doğru bir kararla pas dedi. Nihayetinde bazı kötü atışlar gördünüz ki katladınız. Dolayısıyla hisse kaybınız çok büyük olmasa gerek.
Beyaz 134 pip.
Siyah 73 pip.
Sıra Siyah’ta. Küp kararı nedir?
XGID=-BACBcB-E—b—-a-cbb-b–:1:1:1:00:0:0:3:0:10
Hemen belirtelim Woolsey kanunu yeniden katlama (redouble) durumunda da geçerli. Şimdi Siyah olarak pozisyona bakalım. Katlarsak “kabul mü pas mı” sorusunun yanıtı çok net: Kesinlikle pas. Siyahın boşaltması gereken tek bir nokta kalmış ve kısa süre sonra toplama aşamasına geçecek. 66, 55, 33 gibi birkaç tane sıkıntılı atışı var ve oyunu çevirmek oldukça zor görünüyor.
Nitekim kesin pas olduğunu düşündüğünüz böyle bir durumda marsa gitmek gerekiyor. Canlı oyunda Siyah, söz konusu 66, 55, 33 gibi riskleri ve mars ihtimalinin çok tatmin edici olmadığını düşünerek küpü çevirdi. Küpü çevirmek analizde de görüldüğü gibi binde 9 hisse kaybı yaratan, hata denilemeyecek kadar minik bir hata. Woolsey, “Kafanızda en ufak bir şüphe varken küpü çevirin, sonuçta şüpheleriniz varsa büyük hata yapıyor olmamalısınız.” derken tam da bu pozisyon ve benzerlerini anlatıyor.
Örnek 17
Beyaz 131 pip.
Siyah 128 pip.
Sıra Beyaz’da. Küp kararı nedir?
XGID=–BaBbC-BD——-c-dcAb–A:0:0:-1:00:0:0:3:0:10
Bu kez sıra Beyazda ve her yeni atışın yeni bir küp kararı olduğunu biliyoruz. Beyaz ne yapmalı? Başka bir deyişle pozisyon kabul mü pas mı? Beyazın hem ikinci pulu kıran hem de kapı yapan 11, 21, 41, 22, 42, 44 gibi dokuz tane çok harika atışı var. Bu atışlardan biri 9/36 yani %25 ihtimalle gerçekleşmez ise açık vuruş ile kırması gereken 14 atışı var. Başka bir deyişle Siyahın barda iki pulu olabilir ama rakibinin henüz üç kapılı evine girmesi büyük sorun olmayabilir. Üstelik bir de kırarak girerse tadından yenmez. Evet, Beyazın ciddi avantajları var ama nihayetinde üç tane pulu geride ve parçalı da olsa bir blokaj arkasında. Yani Beyaz %25 ihtimalle çok iyi gelişme kaydedebilir, kalan %75 ise her türlü sürpriz yaşanabilir.
Özetle pozisyon yüksek mars riskinden dolayı pas’a daha yakın gibi duruyor ama kabul kısmı da çok mantıksız değil. Şüphe var mı? Var! Yolumuz çıktı Woolsey Kanunu’na… Katlayın ve kalan kısmını rakip düşünsün!
Son olarak Woolsey Kanununun limitsiz oyunlarda ve limitsiz oyundakine yakın mars değerlerinin ve alış noktalarının söz konusu olduğu maç skorlarında çok işe yaradığını ama diğer birçok maç skoru için aynı şeyi söyleyemeyeceğimizi belirtelim. Örneğin 15 numaralı ilk örnekte açılış hücumu söz konusu ve diyelim ki 7 lik maçta Beyaz 5-3 önde. Yani mars kazanmak, Siyah için maçı kazanmak demek. Bu durumda bu küpü kabul etmek Beyaz açısından düşünülemez bile.
Woolsey karşılaştığı karmaşık pozisyonlarda şüpheye düştüğünde küpü göndererek harikalar yarattığını anlatıyor. Umarız işinize yarar. Aklımdan geçen başıma geldi demez miyiz? Tavla da hayat gibi işte. Aklınızdan geçiyorsa, şüpheye düştüyseniz gönderin küpü gitsin…
Atila Malçok, Sabri Büyüksoy
